Mua bán doanh nghiệp là một trong những giao dịch quan trọng và phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ cả hai phía. Năm 2024 đánh dấu nhiều thay đổi và cập nhật trong các quy định pháp lý liên quan đến quá trình mua bán công ty và chuyển giao doanh nghiệp. Để đảm bảo giao dịch diễn ra thành công và tránh được những rủi ro không đáng có, các doanh nghiệp cần nắm vững các quy định và lưu ý quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp những điểm cần lưu ý để giúp bạn hiểu rõ hơn về quá trình mua bán doanh nghiệp trong bối cảnh pháp lý hiện nay.

1. Quy định về mua bán doanh nghiệp trong năm 2024

Mua bán doanh nghiệp được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật như Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Cạnh tranh năm 2018, và Nghị định 23/2022/NĐ-CP về thành lập, sắp xếp, chuyển đổi sở hữu và chuyển giao doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.

◾ Theo Điều 192 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về mua bán doanh nghiệp tư nhân:

1. Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền bán doanh nghiệp tư nhân của mình cho cá nhân, tổ chức khác.
2. Sau khi bán doanh nghiệp tư nhân, chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp tư nhân phát sinh trong thời gian trước ngày chuyển giao doanh nghiệp, trừ trường hợp chủ doanh nghiệp tư nhân, người mua và chủ nợ của doanh nghiệp tư nhân có thỏa thuận khác.
3. Chủ doanh nghiệp tư nhân, người mua doanh nghiệp tư nhân phải tuân thủ quy định của pháp luật về lao động.
4. Người mua doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký thay đổi chủ doanh nghiệp tư nhân theo quy định của Luật này.

Hiện tại, Luật Doanh nghiệp 2020 chỉ áp dụng quy định về mua bán doanh nghiệp cho doanh nghiệp tư nhân. Tuy nhiên, trong thực tế, các giao dịch mua bán công ty vẫn diễn ra với các loại hình công ty khác thông qua hình thức chuyển nhượng vốn (đối với công ty TNHH) hoặc chuyển nhượng cổ phần (đối với công ty cổ phần).

◾ Tại khoản 4 Điều 29 Luật Cạnh tranh 2018 (có hiệu lực từ ngày 01/7/2019) quy định:

“Mua lại doanh nghiệp là việc một doanh nghiệp trực tiếp hoặc gián tiếp mua toàn bộ hoặc một phần vốn góp, tài sản của doanh nghiệp khác đủ để kiểm soát, chi phối doanh nghiệp hoặc một ngành, nghề của doanh nghiệp bị mua lại.” 

◾ Các đặc điểm chính của mua bán doanh nghiệp theo Luật Cạnh tranh 2018:

– Chủ thể thực hiện mua bán doanh nghiệp là các doanh nghiệp.

– Hình thức mua bán công ty có thể là mua lại toàn bộ hoặc một phần tài sản của doanh nghiệp.

–  Kết quả của việc mua lại doanh nghiệp là bên mua có quyền kiểm soát và chi phối toàn bộ hoặc một ngành nghề của doanh nghiệp bị mua lại.

Xem thêm: 8 đề xuất quan trọng để bán doanh nghiệp thành công

2. Những lưu ý quan trọng về mua bán doanh nghiệp năm 2024

Mua bán doanh nghiệp là một giao dịch quan trọng, ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh như tài chính, pháp lý, và nhân sự. Để đảm bảo quá trình chuyển giao doanh nghiệp diễn ra suôn sẻ, các bên cần lưu ý một số vấn đề sau:

2.1. Xác định rõ mục đích mua bán doanh nghiệp

Mục đích mua bán doanh nghiệp là yếu tố then chốt quyết định giá cả và các điều khoản của giao dịch. Các bên cần xác định rõ mục tiêu như mở rộng quy mô, tăng thị phần, chuyển sang lĩnh vực mới, hoặc đầu tư tài chính. Điều này sẽ giúp đưa ra các quyết định chính xác và giảm thiểu rủi ro.

2.2. Nghiên cứu thị trường trước khi mua bán doanh nghiệp

Trước khi tiến hành mua bán công ty, các bên cần nghiên cứu thị trường để nắm được tình hình ngành, đối thủ cạnh tranh và nhu cầu khách hàng. Việc này giúp đánh giá tiềm năng phát triển của doanh nghiệp và đưa ra quyết định chuyển giao doanh nghiệp hợp lý.

2.3. Khảo sát công ty khi mua bán doanh nghiệp

Sau khi nghiên cứu thị trường, cần tiến hành khảo sát doanh nghiệp để hiểu rõ tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh và vấn đề pháp lý. Việc này giúp đưa ra đánh giá chính xác trước khi quyết định mua bán doanh nghiệp.

2.4. Đàm phán và ký kết hợp đồng khi mua bán doanh nghiệp

Quá trình đàm phán và ký kết hợp đồng mua bán công ty cần được thực hiện kỹ lưỡng, bao gồm đầy đủ thông tin về các bên tham gia, giá cả và các điều khoản chuyển nhượng quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản, cũng như quyền và nghĩa vụ của các bên.

2.5. Hoàn tất thủ tục pháp lý khi mua bán doanh nghiệp

Sau khi hợp đồng được ký kết, các bên cần hoàn tất thủ tục pháp lý để chuyển giao doanh nghiệp. Các thủ tục này sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại hình doanh nghiệp và yêu cầu pháp lý cụ thể.

2.6. Tiếp quản công ty sau quá trình mua bán doanh nghiệp

Sau khi hoàn tất thủ tục, bên mua sẽ tiến hành tiếp quản doanh nghiệp, bao gồm việc nhận bàn giao tài sản, giấy tờ, nhân sự và tiếp tục hoạt động kinh doanh.

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn cho giao dịch mua bán doanh nghiệp, các bên cần:

– Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp.

– Nắm rõ các quy định pháp luật liên quan.

– Chuẩn bị nguồn lực tài chính và nhân sự sẵn sàng cho quá trình chuyển giao doanh nghiệp.

Mua bán doanh nghiệp là một giao dịch phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ cả hai bên. Việc lưu ý các vấn đề trên sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo giao dịch thành công.

Trên đây là những lưu ý quan trọng về mua bán doanh nghiệp trong năm 2024. Hy vọng những yếu tố này sẽ giúp các doanh nghiệp thực hiện quá trình mua bán công ty và chuyển giao doanh nghiệp một cách suôn sẻ, đảm bảo tuân thủ pháp luật, tối ưu hóa lợi ích và hạn chế những rủi ro tiềm ẩn trong quá trình giao dịch.

Là một trong những công ty tư vấn M&A hàng đầu toàn cầu, Transworld Business Advisors đã góp phần mang đến thành công cho hơn 10.000 thương vụ M&A. Chúng tôi tự hào sở hữu đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu sắc về thị trường, cam kết mang lại những giải pháp M&A tối ưu, giúp bạn đạt được mục tiêu kinh doanh một cách hiệu quả nhất. TBA sẽ là đối tác đáng tin cậy đồng hành cùng bạn trên con đường mua & bán doanh nghiệp thành công. Liên hệ ngay hôm nay để nhận ưu đãi 1 giờ tư vấn miễn phí từ chuyên gia và trải nghiệm dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp nhất!

Xem thêm: Khám phá 5 loại thẩm định quan trọng trước khi mua doanh nghiệp